เกษตรกรผู้ที่เลี้ยงปลาดุกในท่อปูนซีเมนต์ ได้บอกถึงวิธีการเลี้ยงปลา ดุกด้วยระบบชีวภาพซึ่งมีขั้นตอนการเลี้ยงดังนี้
1.ท่อปูนซีเมนต์ขนาด 100*50 เซนติเมตร
2.ท่อพีวีซี ขนาด 1 นิ้ว ยาว 20 เซนติเมตร จำนวน 1 เส้น และยาว 40 เซนติเมตร จำนวน 1 เส้น
3.ข้องอพีวีซีขนาด 1 นิ้ว จำนวน 1 อัน
4.ยางนอกรถสิบล้อจำนวน 1 เส้น
5.ยางนอกรถจักรยานยนต์จำนวน 1 เส้น
6.ตาข่าย
7.น้ำหมักสูตรเลี้ยงปลา
8.ปูน ทราย หิน
9.อาหารสำหรับเลี้ยงปลาดุก10.พืชผักที่ปลากิน เช่น ผักบุ้ง ผักตบชวา ฯลฯ
11.ลูกปลาดุก 70-80 ตัว
ปลาดุกมีอยู่ทั่วไปในเอเชียตะวันออก-เฉียงใต้ อินเดีย และแอฟริกา ปลาดุกเป็นปลาที่มีอวัยวะพิเศษช่วยในการหายใจ ฉะนั้นจึงทำให้สามารถอยู่บนบกได้เป็นชั่วโมงและอยู่ในน้ำที่ปริมาณก๊าซออกซิเจนต่ำได้ จึงเหมาะแก่การที่จะเลี้ยง การเลี้ยงปลาดุกมีมากในแอฟริกาตะวันออก และในประเทศไทย ไทยเรามีปลาดุกอยู่ประมาณ ๗ ชนิด แต่ที่นิยมเลี้ยงมีอยู่ ๒ ชนิดคือ ปลาดุกด้านและปลาดุกอุย
ลูกปลาดุกที่นำมาเลี้ยง แต่เดิมก็เก็บรวบรวมจากแหล่งน้ำธรรมชาติในฤดูฝน แหล่งหนึ่งๆ จะได้ลูกปลาประมาณ๒,๐๐๐-๑๕,๐๐๐ ตัว ปีหนึ่งๆ จะจับลูกปลาได้ประมาณ ๕๐ล้านตัว
ความนิยมในการเลี้ยงปลาดุกได้เพิ่มความต้องการลูกปลามากขึ้น จึงได้มีผู้เพาะลูกปลาสำหรับจำหน่ายโดยเฉพาะลูกปลาอายุ ๕ วัน เมื่อถุงไข่แดงยุบแล้ว จะนำไปเลี้ยงในบ่ออนุบาลซึ่งเป็นบ่อดินมีเนื้อที่ผิวน้ำประมาณ ๓ ตารางเมตร น้ำลึก ๑๐-๑๘ เซนติเมตร อัตราการปล่อย ๕,๐๐๐-๖,๐๐๐ ตัวต่อตารางเมตร อาหารที่ใช้เลี้ยงประกอบด้วยลูกไร เมื่ออายุได้๒-๓ สัปดาห์ ใช้ปลาต้มเป็นอาหาร เมื่อลูกปลาโตได้ขนาดความยาว ๑๐ เซนติเมตร จึงนำไปปล่อยลงเลี้ยงในบ่อเป็นปลาใหญ่ เพื่อจำหน่าย
บ่อเลี้ยงปลาใหญ่มีขนาดตั้งแต่ ๑๐๐-๑,๐๐๐ ตารางเมตรมีระดับน้ำลึก ประมาณ ๑ เมตร รอบบ่อมีรั้วรอบกันปลาหนีมีความสูงประมาณ ๕๐ เซนติเมตร อัตราการปล่อยลูกปลา ๑๘๐ตัวต่อตารางเมตร อาหารที่ใช้เลี้ยงประกอบด้วยปลาเป็ดผสมรำข้าว
1.บ่ออนุบาล เป็นบ่อสำหรับเลี้ยงปลาอ่อนหลังจากออกจากไข่ใหม่ๆ หรือในระยะที่ยังไม่สามารถป้องกันภัยจากศัตรูได้ บ่อเลี้ยงลูกปลาไม่ควรมีขนาดใหญ่มากนักสามารถใช้บ่อดิน บ่อซีเมนต์ตั้งแต่ขนาดเพียงไม่กี่ตารางเมตรถึง 800 ตารางเมตร
2.บ่อเลี้ยงพ่อแม่ปลา ใช้เป็นบ่อเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ควรจะมีขนาดเนื้อที่ประมาณ400-1600ตารางเมตร ความลึกประมาณ 1.5เมตร
3.บ่อเลี้ยง นิยมบ่อดิน ขนาดบ่อควรขึ้นอยู่กับชนิดของปลาและขนาดปลาที่เลี้ยง ขอขอบคุณ www.sanook.com